Pensioen voor zzp: 5 manieren om pensioen voor ZZP op te bouwen

Op een gegeven moment in je leven wil je minder werken of helemaal met pensioen. Maar heb je dan wel genoeg geld om rond te komen? Alleen AOW is vaak niet voldoende. Daarom is het verstandig om tijdens je werkende leven pensioen voor zzp op te bouwen. Zodat je een extra aanvullende uitkering hebt als je met pensioen bent.

Als zelfstandige ondernemer zijn er verschillende manieren om pensioen voor zzp op te bouwen. Je kan pensioen opbouwen en belasting besparen. Of zonder belastingvoordeel sparen, maar wel over je vermogen kunnen blijven beschikken. In dit artikel vertel ik je graag meer over vijf mogelijkheden. Dan kan je vervolgens zelf kijken welke vorm het beste bij jou past.

vijf mogelijkheden voor een pensioen als zzp’er

Hieronder bespreek ik vijf mogelijkheden om naast je AOW pensioen voor zzp op te bouwen.

1. Zelf sparen of beleggen
2. Fiscale oudedagsreserve
3. Lijfrenteverzekering
4. Banksparen
5. ZZP-pensioen

Ik kan nog twee manieren bedenken, zoals het aflossen van de schuld op je eigen woning zodat je hierdoor lagere maandlasten hebt. Of het huis gaat verkopen en van dat geld gaat leven. Een andere manier van pensioen voor zzp op te bouwen is om je onderneming zodanig op te bouwen dat deze bij verkoop geld oplevert. Afhankelijk van hoeveel het dan oplevert, kan je dit gebruiken voor je pensioen.

Ben je net gestart als zelfstandige ondernemer? Soms kan je dan ook nog enkele jaren bijstorten in de pensioenregeling van je voormalige werkgever. Dit is alleen gunstig als de voorwaarden van deze pensioenregeling gunstig voor jou zijn.

Een combinatie van deze mogelijkheden is ook zeer goed mogelijk. Er zijn vast nog meer mogelijkheden, zoals deels door blijven werken tijdens je pensioen.

De eerste vijf hierboven genoemde mogelijkheden worden het meest gebruikt, vandaar dat ik gekozen heb deze verder uit te leggen.  In het vervolg van dit artikel zal ik zal de voor- en nadelen uitleggen. Maar voordat ik deze mogelijkheden ga uitleggen is het goed om je benodigde pensioen-inkomen te berekenen.

bereken je benodigde pensioen-inkomen

Hoeveel je aan pensioen moet opbouwen om als je met pensioen bent te leven zoals je wenst te leven hangt af van je benodigde pensioen-inkomen. Dit kan je doen door je te verwachten uitgaven te berekenen. Houdt hierbij rekening met de vaste lasten en uitgaven voor levensonderhoud. Houdt daarnaast rekening met extra uitgaven voor leuke dingen, vakanties, cadeaus voor de kleinkinderen etc. Als je weet hoeveel je denkt nodig te hebben kan je je kijken naar hoeveel je aan AOW krijgt en uit eventueel opgebouwd pensioen bij je vorige werkgever(s). Vervolgens kan je kijken hoeveel je nog nodig hebt. Dat gedeelte kan je nog opbouwen. Hierbij heb ik geen rekening gehouden met een eventuele inflatiecorrectie. In het vervolg van dit artikel zal ik ingaan op de mogelijke opties om pensioen op te bouwen als zzp.

optie 1: zelf sparen of beleggen

Je kan zelf gaan sparen of beleggen voor je pensioen. Voordelen van pensioen voor zzp via sparen en beleggen zijn:

• Zelf beschikking over je geld gedurende de opbouw en de opname als je met pensioen bent.
• Je kan zelf goed de risico’s inschatten of je het gespaarde geld in aandelen belegt of op een bankrekening zet.
• Je kan zelf goed bepalen hoeveel je iedere keer spaart en hoeveel je opneemt.
• Bij overlijden blijft het geld voor je nabestaanden. Verdampt niet in tegenstelling tot lijfrenteverzekering en ‘ZZP Pensioen’, tenzij je overlijdensdekking hebt meeverzekerd.
• De ‘opname’ of ‘uitkering’ aan jezelf is onbelast.

Aan deze manier van pensioen voor zzp kleven ook enkele nadelen:

• Geen belastingaftrek (maar ook niet belast bij uitkeren).
• Mogelijk ieder jaar belast vanwege vermogen in box 3.
• Omdat je bij het geld kan, kan je het ook besteden aan andere doeleinden. Als je goed kan sparen is het geen probleem. Ben je meer van het uitgeven, dan is deze manier van sparen voor je pensioen voor zzp niet aan te raden.
• Lage rente op dit moment.
• Langlevenrisico is niet gedekt. Op moment dat het geld op is, kan je niets meer aan jezelf uitkeren. Bij een levenslange lijfrenteverzekering of ‘ZZP Pensioen’ loop je dat risico niet.

optie 2: fiscale oudedagsreserve

Als zzp’er die ondernemer is voor de inkomstenbelasting en aan het urencriterium voldoet, mag je jaarlijks een bepaald bedrag pensioen voor zzp boekhoudkundig reserveren. Dit doe je bij je aangifte inkomstenbelasting (jaarlijkse belastingaangifte). Over het bedrag dat je reserveert, hoef je nu geen belasting te betalen. Maar let op, het is belastinguitstel geen belastingaftrek. De belasting over de opgebouwde oudedagsreserve moet je later nog wel betalen. Dit kan je uitstellen door in een later jaar de (of een deel van de) opgebouwde oudedagsreserve over te maken naar een (geblokkeerde) bankspaarrekening.

Dit is alleen een handige regeling als je zonder deze regeling daadwerkelijk inkomstenbelasting moet betalen. Als je ook zonder de (tijdelijke) aftrek geen inkomstenbelasting moet betalen dan is het niet handig om het nu zonder aftrek op te voeren en later bij de uitkering belast laat uitkeren.

De gedachte achter deze regeling is dat je nu met aftrek van inkomstenbelasting pensioen kan reserveren en later wanneer je jouw pensioen uit laat keren, dit tegen een waarschijnlijk lager tarief doet. De tarieven voor mensen met AOW-leeftijd zijn lager dan in de ‘werkende’ leeftijdscategorie.

Voor- en nadelen van fiscale oudedagsreserve

Samenvattend zijn de voordelen voor het gebruik van de fiscale oudedagsreserve als pensioen voor zzp:

• Belastingaftrek tegen waarschijnlijk hoger tarief nu en tegen lager tarief belast wanneer je het laat uitkeren voor je pensioen
• Je blijft de beschikking over je geld houden
• Ook na overlijden voor je nabestaanden (mits het geld in de onderneming aanwezig is). Mogelijkheid om later nog af te storten naar banksparen etc.

Aan deze manier van sparen voor pensioen voor zzp kleven de volgende nadelen:

• Je moet wel rekening houden dat je later over het bedrag direct belasting moet betalen of via banksparen/lijfrenteverzekering bruto wegstort. Dan moet het geld wel in de onderneming aanwezig zijn om een dergelijke storting te kunnen doen.
• Als je op moment van staken van de onderneming of niet meer hebt voldaan aan het urencriterium en je overig eigen vermogen is niet hoger dan de opgebouwde oudedagsreserve, dan valt de opgebouwde oudedagsreserve in één keer bij de winst. Als je dit dan niet overbrengt naar een lijfrente of banksparen, dan moet je er in dat jaar belasting over betalen.

optie 3: lijfrenteverzekering

Met een lijfrenteverzekering bouw je door een eenmalige of periodieke premie met privégeld een eindkapitaal op. Die kan je gebruiken voor pensioen voor zzp. Een lijfrenteverzekering sluit je af bij verzekeringsmaatschappijen.

Bij een lijfrenteverzekering vindt de uitkering plaats tijdens een vooraf overeengekomen termijn of levenslang, maar deze eindigt in ieder geval bij overlijden van de verzekerde. Of er dan nog wat over blijft voor de nabestaanden hangt af van de voorwaarden van de eventuele overlijdensdekking die je kan afsluiten.

De bedragen die uitgekeerd worden zijn belast met inkomstenbelasting. Waarschijnlijk vallen deze inkomsten dan in een lager tarief dan waarvoor je de aftrek hebt genoten (bij inleg van de premies).

Het is mogelijk de premies te laten beleggen waarmee de hoogte van de uitkering mede afhankelijk is van de beleggingsresultaten.

De premie kan aftrekbaar zijn voor de inkomstenbelasting. Dat hangt af van je jaarruimte en reserveringsruimte. Als het aftrekbaar is geef je het aan bij de aangifte inkomstenbelasting. Ieder jaar heb je afhankelijk van je inkomen van het jaar ervoor en betaalde premie voor pensioen en eventueel inleg oudedagsreserve een ruimte (bepaald bedrag) om nog extra voor je pensioen te reserveren met aftrek van inkomstenbelasting. Als je in bepaalde jaren een (hoger) inkomen hebt gehad en niet of geen pensioeninleg gedaan dan kan je de reserveringsruimte tot 7 jaar terug nog benutten. De zelfstandig ondernemer die nog helemaal niets voor zijn pensioen heeft geregeld zou dus de betaalde premies/stortingen met betrekking tot de jaren 2014 tot en met 2020 in één keer ten laste van zijn inkomen over 2021 kunnen brengen.

Voor en nadelen van lijfrenteverzekering

Samenvattend zijn de voordelen voor lijfrenteverzekering als optie voor pensioen voor zzp de volgende:

• De premie kan aftrekbaar zijn van de inkomstenbelasting
• Uitkering later waarschijnlijk tegen lager tarief belast
• Het is mogelijk een levenslange lijfrenteverzekering af te sluiten
• Mogelijkheid tot verlagen oudedagsreserve door betaling van premie
• Gebruik reserveringsruimte om niet benutte jaarruimte alsnog te benutten
• Beleggen kan een leuk resultaat opleveren.
• Staat apart waar je niet bij kan. Voor mensen die graag geld uitgeven kan dit een ‘veilige’ optie zijn.

Aan deze regeling kleven ook de volgende nadelen:

• De kosten zijn meestal hoger dan andere opties.
• Indien je kiest voor beleggen dan kleven daar risico’s van waardedaling aan.
• Als je overlijdt krijgt je partner minder of niets. Dan krijgt de verzekeringsmaatschappij jouw opgebouwde pensioengeld. Door het afsluiten van een overlijdensdekkingverzekering kan dit worden voorkomen.
• Aftrekbare inleg beperkt door beschikbare jaarruimte of reserveringsruimte.
• Het opgebouwde vermogen kan je niet gebruiken als extra uitkering bij arbeidsongeschiktheid. Dit kan wel bij pensioen voor zzp via ‘ZZP Pensioen’.
• In tegenstelling tot de oudedagsreserve en pensioen voor zzp door sparen of beleggen kan je bij opbouw pensioen door lijfrenteverzekering niet bij je opgebouwde inleg zonder afkoop met belastingheffing.

optie 4: banksparen

Bij banksparen als pensioen voor zzp stort je een spaarbedrag op een geblokkeerde spaarrekening bij een bank. De rente is meestal iets hoger dan de rente op een gewone spaarrekening.  Dit komt omdat het een geblokkeerde rekening is waar je niet zomaar opnamen uit kan doen.

Belastingtechnisch werkt het hetzelfde als de lijfrenteverzekering. De premie is aftrekbaar, mits je voldoende jaar- of reserveringsruimte hebt. De uitkering is belast, waarschijnlijk tegen een lager tarief dan waarvoor je de inleg in aftrek hebt gebracht.

Een voordeel van banksparen ten opzichte van de lijfrenteverzekering is dat de kosten vaak aanzienlijk lager zijn. Daarnaast blijft het geld bij jouw overlijden van je nabestaanden en komt niet zomaar toe aan een bank of verzekeringsmaatschappij.

Het opgebouwde eindkapitaal kan je dan gebruiken om je pensioen uit te laten keren. Dit verspreid over meerdere jaren. Het is niet toegestaan het bedrag in één keer uit te laten betalen. Doe je dit wel dan wordt dit als afkoop gezien en betaal je een stuk meer belasting vanwege revisierente (afkoopboete).

Een nadeel van banksparen ten opzichte van de lijfrenteverzekering en ‘ZZP Pensioen’ is dat het langlevenrisico niet is meeverzekerd. Dat wil zeggen dat bij banksparen als pensioen voor zzp een levenslange uitkering niet mogelijk is. Er dient altijd een einddatum bepaald te worden. Als het geld op de bankspaarrekening op is eindigt de uitkering.

Een ander nadeel van banksparen als pensioen voor zzp is dat je het opgebouwde vermogen niet kan  gebruiken als extra uitkering bij arbeidsongeschiktheid. Dit kan wel bij pensioen voor zzp via ‘ZZP Pensioen’.

optie 5: zzp pensioen

Dit is nog een relatief nieuwe manier van pensioen voor zzp. Het ‘ZZP Pensioen’ is in 2015 geïntroduceerd. Het is een combinatie van de lijfrenteverzekering en banksparen. De inleg wordt gestort op een eigen beleggingsrekening waarmee je kapitaal opbouwt. De instelling claimt dat er lage kosten aan zijn verbonden.

De inleg is flexibel en aftrekbaar binnen je beschikbare jaar- en reserveringsruimte. De uitkering is belast, waarschijnlijk tegen een lager tarief dan de aftrek over je inleg.

Een van de voordelen van ‘ZZP Pensioen’ is dat je het opgebouwde vermogen ook kunt gebruiken als je langdurig arbeidsongeschikt raakt.

Een ander voordeel van ‘ZZP Pensioen’ is dat je wel kunt kiezen voor een levenslange uitkering. Dit in tegenstelling tot banksparen. Ook kan je kiezen voor een pensioenuitkering aan je partner als jij al overleden bent.

Een nadeel van ‘ZZP Pensioen’ ten opzichte van de oudedagsreserve of zelf sparen is dat je niet zonder afkoop aan je opgebouwde geld kan komen.

conclusie

Er zijn heel wat mogelijkheden om pensioen voor zzp op te bouwen. Met bovenstaande uitleg heb ik je hopelijk wat meer inzicht gegeven. Of je wel of geen pensioen gaat opbouwen, het is belangrijk om erbij stil te staan zodat je niet als je wel met pensioen wilt gaan door moet werken omdat het niet anders kan. Plan het dus goed.

Wil je meer belastingtips?

Wil je nog meer tips en uitleg over hoe je als zzp’er je cijfers op orde hebt? Daarmee kan je ook belasting besparen! Klik dan op één van de volgende categorieën voor meer informatie.

• starters
• zzp inkomstenbelasting
• zzp btw
• zelf boekhouden
• tips om belasting te besparen

Klik hier voor meer informatie over de vijf belangrijkste aftrekposten voor de zzp.

Kan ik je ergens bij helpen?

Word dan lid van Het Ondernemerscollectief en maak gebruik van de fiscale helpdesk of neem vrijblijvend contact met mij op.