Een van de mogelijkheden om als zzp’ er pensioen op te bouwen is via de oudedagsreserve. De fiscale oudedagsreserve is een regeling speciaal voor de zzp om pensioen op te bouwen. In dit artikel ga ik verder in op de werking van de oudedagsreserve, voorwaarden, wanneer wel en niet toepassen en hoe je dit kan omzetten in lijfrente/banksparen.
Hoe werkt de FOR?
Als je als zzp’ er aan bepaalde voorwaarden voldoet mag je jaarlijks een deel van de winst reserveren voor jouw oudedagsreserve. De toevoeging is jaarlijks en je mag ieder jaar hier zelf voor kiezen. Je bent niet verplicht een oudedagsreserve op te bouwen. De toevoeging geef je aan bij je aangifte inkomstenbelasting (jaarlijkse belastingaangifte).
Het vormen van een oudedagsreserve betekent niet dat je daadwerkelijk het bedrag opzij zet. Je hebt nog de beschikking over dat geld. Wel wordt de reservering bijgehouden en is het een soort schuld aan jezelf en de Belastingdienst. Over de reservering hoef je in het jaar van toevoeging geen inkomstenbelasting te betalen. Er moet wel belasting over worden betaalt op moment van uitkeren van de reservering. De reservering zorgt dus voor uitstel van belastingheffing over dat deel van de winst. Dit levert je dus op de korte termijn een belastingvoordeel op, maar je moet er wel rekening mee houden dat de uitkering later belast wordt.
De toevoeging aan de oudedagsreserve is een percentage van de winst die je als ondernemer in Nederland hebt behaald. Voor de toevoeging geldt ook een maximum, dat jaarlijks wordt vastgesteld. Eventuele pensioenpremies die je als bedrijfskosten hebt geboekt komen in mindering op de reserve. De toevoeging aan jouw oudedagsreserve over een kalenderjaar is 9,44 % van de winst, met in 2022 een maximum van € 9.632 (2021: € 9.395). Als je in een bepaald jaar verlies hebt gedraaid kan je dus niets toevoegen aan de reserve.
Voorwaarden om de for toe te kunnen passen.
- De oudedagsreserve mag door de toevoeging niet uitkomen boven het ondernemingsvermogen op het einde van het boekjaar. Het ondernemingsvermogen staat op je balans en is het verschil tussen de bezittingen en schulden van je onderneming.
- Je moet als ondernemer voor inkomstenbelasting zijn aangemerkt.
- Te hebben voldaan aan het urencriterium
- Aan het begin van het kalenderjaar nog niet de AOW-leeftijd bereikt.
Wanneer wel de for toepassen?
Wanneer je wel en niet de oudedagsreserve moet toepassen hangt af van de vraag of en hoeveel belastingvoordeel het je oplevert. Als je winst te laag is waardoor je toch geen inkomstenbelasting betaalt, dan hoef je ook geen dotatie aan de reserve toe te passen. Hou wel rekening met dat de oudedagsreserve ook je belastbaar inkomen voor de toeslagen verminderd. Hierdoor kan het zijn dat je (meer) recht krijgt op toeslagen.
Wanneer niet de for toepassen?
Als jouw inkomen in het hoogste inkomstenbelastingtarief valt, dan is het zeker aan te raden de dotatie oudedagsreserve te gebruiken. Want dan kan je tegen de toevoeging aan de reserve tegen het hoogste belastingtarief in aftrek brengen en waarschijnlijk wordt het later in de uitkeringsfase tegen een lager tarief belast.
Afname for omzetten in lijfrente
Op het moment dat je je onderneming staakt wordt de opgebouwde oudedagsreserve toegevoegd aan je winst van dat jaar waarin je jouw onderneming staakt. Om te zorgen dat je niet in één keer hier veel belasting over moet betalen, kan je het bedrag overmaken naar banksparen of lijfrente.
Je mag ook voordat je jouw onderneming staakt de reserve laten afnemen door een gedeelte of het in zijn geheel over te maken naar banksparen of lijfrente. De reserve neemt af als je voor (een deel van) de reserve een lijfrente aankoopt of naar banksparen overmaakt. Hierover hoef je op dat moment geen inkomstenbelasting te betalen. Wel op moment van uitkeren.
Op het moment dat je met pensioen gaat en je jouw opgebouwde reserve via lijfrente of banksparen over meerdere jaren laat uitkeren, doe je dit waarschijnlijk tegen een lager belastingtarief dan waarvoor je de aftrek in eerste instantie hebt genoten. Dit levert je een belastingvoordeel op.
Stand eigen vermogen eind van het jaar voor toepassen dotatie oudedagsreserve
Zoals in de paragraaf waarin de voorwaarden om aan je oudedagsreserve toe te voegen wordt uitgelegd, moet de stand van je eigen vermogen hoog genoeg zijn. De oudedagsreserve mag door de toevoeging niet uitkomen boven het ondernemingsvermogen op het einde van het boekjaar. Het ondernemingsvermogen staat op je balans en is het verschil tussen de bezittingen en schulden van je onderneming. Hou dus in de gaten of je ondernemingsvermogen aan het einde van het jaar hoog genoeg is.
Om je ondernemingsvermogen aan het einde van het jaar te verhogen kan je onder andere de volgende zaken doen:
- sturen van facturen naar klanten
- bijstorten op je zakelijke rekening vanuit privé
- minder privé opnamen doen
- minder kosten maken
- kosten/uitgaven uitstellen naar volgend jaar
Verplichte afname oudedagsreserve
Er kan sprake zijn van een verplichte afname van de oudedagsreserve als het bedrag van de reserve is hoger dan het ondernemingsvermogen, terwijl zich daarbij 1 van de volgende situaties voordoet:
- Je staakt de onderneming geheel of gedeeltelijk.
- Op 1 januari van het kalenderjaar heb je de AOW-leeftijd bereikt.
- Je voldoet dit kalenderjaar en het vorige kalenderjaar niet aan het urencriterium.
Voordeel oudedagsreserve en inflatie
Als het nog heel wat jaren duurt voordat je met pensioen zal gaan, dan heb je door het nu al opbouwen van een oudedagsreserve waarschijnlijk een inflatievoordeel. Dit komt omdat 1 Euro in de toekomst door inflatie steeds minder waard wordt. Stel dat je de komende jaren € 20.000 aan oudedagsreserve opbouwt. Vervolgens ga je pas over 20 jaar met pensioen en zet je oudedagsreserve niet om in bijvoorbeeld banksparen. Dan heb je wel de aftrek genoten (bij je jaarlijkse belastingaangifte, aangifte inkomstenbelasting) tegen de volle waarde zonder inflatiecorrectie. Door de inflatie is het bedrag tijdens de uitkeringsfase lager dan je inleg. Daarover betaal je dan dus ook naar verhouding minder belasting.
Andere vormen van pensioenopbouw naast de for
Naast het vormen van een pensioen via de oudedagsreserve zijn er ook andere mogelijkheden om pensioen voor zzp op te bouwen. In dit artikel lees je meer over de mogelijkheden van pensioen voor zzp.
Wil je meer belastingtips?
Wil je nog meer tips en uitleg over hoe je als zzp’er je cijfers op orde hebt? Daarmee kan je ook belasting besparen! Klik dan op één van de volgende categorieën voor meer informatie.
Klik hier voor meer informatie over de vijf belangrijkste aftrekposten voor de zzp.
Kan ik je ergens bij helpen?
Word dan lid van Het Ondernemerscollectief en maak gebruik van de fiscale helpdesk of neem vrijblijvend contact met mij op.
Martijn Pennekamp is de oprichter van het startersplatform ikwordzzper.nl en het ledenplatform Het Ondernemerscollectief. Volg hem via Twitter via @ikwordzzper of word fan van zijn Facebook pagina.
Pingback: Pensioen voor zzp: lees hier alles over pensioen voor zzp
Pingback: Belastingaangifte 2017: belastingaangifte 2017 doen | ZZP-belasting.tips